Anemia w ciąży – wykrycie, leczenie i zapobieganie

Ciąża jest tym okresem, w którym kobiety szczególnie powinny dbać o swoje zdrowie. Prawidłowe funkcjonowanie organizmu przyszłej mamy jest niezbędne do tego, by płód mógł odpowiednio się rozwijać. Niektóre kobiety czas ciąży przechodzą całkowicie bezproblemowo, niektóre natomiast w ciąży borykają się z różnego rodzaju dolegliwościami. Jedną z nich jest niedokrwistość, czyli anemia. W tym artykule opowiemy, kiedy można mówić o anemii w ciąży, jak można ją wykryć, jak anemii w ciąży zapobiegać oraz jak ją leczyć.

Anemia w ciąży – jakie są jej przyczyny i czym może grozić?

Niedokrwistość to stan, w którym mamy do czynienia z obniżoną ilością hemoglobiny we krwi i/lub liczbą erytrocytów. W przypadku kobiet przyjmowaną normą hemoglobiny jest 12 – 15,5 g/dl. Jeżeli natomiast kobieta jest w ciąży norma ta delikatnie się zmienia i wynosi ona 11 – 13,5 g/dl. Z anemią w ciąży mamy natomiast do czynienia w przypadku, gdy poziom hemoglobiny u przyszłej mamy spada poniżej 11 g/dl.

Anemia w przypadku kobiet spodziewających się dziecka występuje dość często. Boryka się z nią około 40% przyszłych mam. Tak więc jeżeli i Ty będziesz miała z nią do czynienia, absolutnie nie popadaj w panikę! Oczywiście anemii w ciąży nie można lekceważyć. W takiej sytuacji najlepiej zasięgnąć porady lekarza.

Kobiety będące w ciąży w ciągu dnia powinny przyjmować 26*[2] miligramów żelaza. Do anemii w ciąży dochodzi najczęściej, gdy w organizmie występuje niedobór tego pierwiastka. Na pojawienie się tej dolegliwości może mieć wpływ także niedobór dwóch innych witamin. Mianowicie witaminy B12 lub witaminy B9 (powszechnie znanej jako kwas foliowy). Dlatego też tak bardzo ważne jest, by zarówno przed planowaną ciążą oraz w jej trakcie, kobiety dbały o ich odpowiedni poziom w organizmie. Tym bardziej, że niektóre kobiety będąc w ciąży doświadczają nudności oraz wymiotów, które dodatkowo przyczyniają się do trudności w ich wchłanianiu. 

Możliwe, że w głowach wielu przyszłych mam pojawia się teraz pytanie – czy anemia może mieć negatywny wpływ na ciążę? Otóż tak. Może doprowadzić między innymi: do poronienia (pierwszy trymestr ciąży), mieć wpływ na nieprawidłowy rozwój płodu (drugi trymestr ciąży) lub nawet doprowadzić do porodu przed terminem (trzeci trymestr ciąży). Jednak nie zawsze tak jest. Do tego typu ryzyk najczęściej dochodzi, w momencie gdy mamy do czynienia z ciężką niedokrwistością.

Objawy i jak wykryć anemię w ciąży?

Sposobem na wykrycie anemii w ciąży są badania krwi. Dlatego też tak ważne jest, by oczekując dziecka regularnie ją badać.

Anemia, gdy już się pojawi daje pewne objawy, między innymi: senność, bóle i zawroty głowy, ogólne zmęczenie, trudności z koncentracją, łamanie się paznokci czy wypadające nadmiernie włosy. Są to wczesne objawy anemii, które zdarza się, że kobiety przypisują po prostu okresowi ciąży. Jednak absolutnie nie wolno ich lekceważyć i należy jak najprędzej udać się z nimi do lekarza. Gdy anemia przyjmie ciężką postać, daje ona zupełnie inne objawy, a wśród nich są między innymi: duszności, bolący brzuch, blada skóra czy nawet zaburzenia w czuciu, drętwienie nóg i rąk.

Gdy zauważysz u siebie, któreś z tych objawów, skontaktuj się z lekarzem!

Jak leczyć anemię w ciąży?

To, jak będzie leczona anemia w ciąży zależy od tego, co ją spowodowało oraz od stopnia jej nasilenia. Zupełnie inaczej będzie leczona anemia o lekkim stopniu nasilenia, a zupełnie inaczej ta o cięższym nasileniu.

W przypadku lekkiej anemii spowodowanej deficytem żelaza pacjentce najczęściej zaleca się przyjmowanie żelaza w formie preparatów doustnych. Preparaty żelaza, tak samo jak pozostałe leki, należy popijać wyłącznie wodą. Jeżeli anemia ma cięższą postać, może zostać zalecone uzupełnienie niedoboru żelaza w sposób dożylny. W skrajnych przypadkach może również zostać wykonana transfuzja krwi.

Wyżej wymienione sposoby leczenia stosowane są w przypadku anemii występującej z niedoboru żelaza. Jeżeli przyczyną anemii jest natomiast niedobór witaminy B9 (powszechnie znanej jako kwas foliowy) kobieta w ciąży powinna przyjmować ją doustnie. Podobnie bywa w przypadku anemii spowodowanej niedoborem witaminy B12 – zazwyczaj przyjmowana jest ona doustnie.

Jak zapobiec anemii w ciąży?

Jak powszechnie wiadomo, zawsze lepiej zapobiegać niż leczyć 😉 Nie inaczej jest w przypadku anemii. Warto podjąć odpowiednie kroki, by zapobiec jej wystąpieniu. Jednym z nich jest zbilansowana dieta, w której znajdują się produkty o wysokiej zawartości żelaza. Poniżej podajemy kilka z nich, które warto włączyć do swojego jadłospisu:

• mięsa, takie jak: wołowina, różnego rodzaju podroby, cielęcina;

• ryby;
• warzywa, a wśród nich: rośliny strączkowe, szpinak, brokuły;
• czekolada oraz kakao;
• suszone owoce.

Ważne jest nie tylko spożywanie produktów bogatych w żelazo, ale również produktów, które wspierają jego przyswajanie. W tym celu warto pić na przykład sok z aronii lub z żurawiny. Nie powinno się natomiast pić kawy czy herbaty (w ciąży warto je ograniczać).

*Wartość ta może ulec zmianie w zależności od aktualnej wiedzy i zaleceń Towarzystw Naukowych.

Źródło:

1. Za: Anemia w ciąży: zanim wpadniemy w panikę, www.medonet.pl [online], https://www.medonet.pl/zdrowie,anemia-w-ciazy—czym-grozi–jak-rozpoznac–morfologia,artykul,1731640.html 
2. Za: Anemia w ciąży – przyczyny, objawy, diagnostyka, profilaktyka, leczenie, www.portal.abczdrowie.pl [online], https://portal.abczdrowie.pl/anemia-w-ciazy