Gotowość do rodzicielstwa, czyli jak przygotować ciało i umysł na ciążę

Świadoma decyzja o zajściu w ciążę to ważny czas w życiu kobiety. Na ten wyjątkowy moment można przygotować zarówno ciało, jak i psychikę. Pozwoli to komfortowo przejść cały okres oczekiwania i połogu. Pomoże też pozbyć się lęków związanych z porodem, a co za tym idzie wpłynie na sprawniejszy jego przebieg. To inwestycja w zdrowie maluszka oraz przyszłej mamy.

Badania kontrolne

Planując ciążę, ważne jest, aby udać się do lekarza medycyny rodzinnej lub ginekologa, który przeprowadzi wywiad i zleci wykonanie zestawu podstawowych badań. Najczęściej w jego skład wchodzą: cytologia, morfologia, USG piersi i narządu rodnego. Pomoże to wykluczyć dolegliwości ginekologiczne, które utrudniają zajście w ciążę i późniejsze jej donoszenie, oraz wyeliminować ryzyko nowotworów. Ginekolog może też zalecić wizytę u endokrynologa, aby ten wykluczył ewentualne problemy z tarczycą. Wiele młodych kobiet boryka się z problemem niedoczynności tego narządu, co może mieć wpływ na prawidłowy przebieg ciąży. Warto więc wykonać niezbędne badania odpowiednio wcześniej.

Przed zajściem w ciążę powinno się również sprawdzić, czy u przyszłych rodziców nie zachodzi tzw. konflikt serologiczny, czyli sytuacja, w której mama ma czynnik RH-, a tata RH+. Prowadzi on do niebezpiecznych komplikacji okołoporodowych. Skutkom „konfliktu” można jednak zapobiec, wdrażając z lekarzem odpowiednie działania profilaktyczne.

Warto umówić się na wizytę u stomatologa i zadbać o wyleczenie ubytków oraz próchnicy. Nieleczone ogniska zapalne w jamie ustnej to zagrożenie dla nienarodzonego dziecka oraz ryzyko konieczności zastosowania terapii antybiotykowej w trakcie ciąży, dlatego lepiej wyleczyć wszystkie dolegliwości przed poczęciem.

Pożegnanie z używkami

Spożywanie alkoholu oraz palenie papierosów są niezwykle niebezpieczne dla kobiet w ciąży. Używki powinno się odstawić już na etapie jej planowania. Alkohol i nikotyna mają negatywny wpływ na nasienie partnera i obniżają płodność. W przypadku papierosów niebezpieczne jest zarówno czynne, jak i bierne palenie, dlatego należy dbać o to, aby nie przebywać w miejscach wypełnionych dymem tytoniowym.  W ramach przygotowania do ciąży, kobieta powinna też ograniczyć spożywanie kawy, która spożywana w nadmiarze może zwiększać ryzyko wystąpienia niepłodności.

Suplementacja kwasu foliowego i składników odżywczych

Ciąża to czas, w którym zapotrzebowanie na składniki odżywcze wzrasta, dlatego zalecana jest odpowiednia suplementacja. Kilka miesięcy przed zajściem w ciążę warto uzupełnić witaminę B9, czyli kwas foliowy, który wspiera rozwój komórek matczynych i odpowiada za prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka. Choć witamina B9 jest dostępna w pożywieniu, to jej przyswajalność jest dosyć niska, dlatego lekarze zalecają indywidualnie dobraną dawkę suplementacji zewnętrznej. Niedobór kwasu foliowego grozi przedwczesnym porodem i ryzykiem wystąpienia chorób u płodu. Innymi ważnymi składnikami odżywczymi, o które powinno się zadbać, planując ciążę są m.in. cholina, selen, jod i żelazo.

Uporządkowanie diety

Zdrowa dieta to niezwykle ważny element w życiu przyszłej mamy. Przed zajściem w ciążę należy zrezygnować z fastfoodów, nadmiaru słodyczy, tłustych i ciężkich potraw oraz napojów gazowanych.

Układając jadłospis, trzeba pamiętać o odpowiedniej dawce warzyw i owoców, zdrowych węglowodanów w postaci np. kasz i pełnoziarnistego pieczywa. Kobiety w ciąży powinny uważać też na nadmiar białka zwierzęcego w diecie oraz na produkty z wysokim indeksem glikemicznym.

Zadbanie o aktywność fizyczną

O zdrowie ciała należy dbać również poprzez aktywność fizyczną. Umiarkowany wysiłek to istotny element pozytywnie wpływający zarówno na kobiecą płodność, jak i samopoczucie. Przygotowując się do ciąży, warto wprowadzić lekki trening siłowy, rozciągający i aerobowy — pozwoli to zachować dobrą kondycję, zapobiegnie chorobom otyłości i krążenia, a także rozładuje stres.

Ponadto wykonywanie odpowiednich ćwiczeń, szczególnie dna miednicy oraz mięśni pleców, pomaga uniknąć wielu nieprzyjemnych dolegliwości w ciąży i po jej zakończeniu, np. bóli kręgosłupa czy problemów związanych z nietrzymaniem moczu. Dzięki ćwiczeniom przyszła mama może odpowiednio przygotować się fizycznie do porodu.

Zadbanie o psychikę i emocje  

Przygotowanie ciała na ciążę i poród to nie wszystko. Równie ważne jest zadbanie o psychikę. Rodzicielstwo wymaga dużej świadomości, dojrzałości emocjonalnej i odpowiedzialności. Warto zadać sobie pytanie: „Czym jest dla mnie macierzyństwo? Czy jestem na nie gotowa?”. Należy dokładnie przyjrzeć się swoim przekonaniom, wątpliwościom i celom na przyszłość, a przede wszystkim… być szczerą sama ze sobą!

Ciąża to czas zmian również w życiu partnera, dlatego istotne są wspólne rozmowy, przemyślenia, wspieranie się nawzajem i poznawanie swoich oczekiwań w kwestii zostania rodzicami.

Drogę do rodzicielstwa należy rozpocząć z wewnętrznym spokojem i równowagą. Warto też przepracować nierozwiązane problemy i traumy. Pamiętajmy, że w tym procesie mogą wspierać nas najbliżsi lub eksperci np. psycholodzy. Niech czas starań o dziecko będzie radością, zadowoleniem i wyciszeniem, pozbawionym niepotrzebnego stresu.