Zwalczyć anemię

Osłabienie, senność, bladość skóry, brak koncentracji… Wszystko to może być objawem anemii. Choć jej nazwa brzmi niegroźne, to nie można jej bagatelizować. Jest to stan chorobowy, w którym nasze narządy nie otrzymują odpowiedniej ilości tlenu potrzebnej im do prawidłowego funkcjonowania. Dlatego anemię należy zwalczyć.

ANEMIA CZYLI NIEDOKRWISTOŚĆ

Anemia to inaczej niedokrwistość. Jest to stan patologiczny, który objawia się spadkiem poniżej zalecanych norm stężenia hemoglobiny i masy czerwonych krwinek (erytrocytów). Dlaczego to tak poważny stan chorobowy? Hemoglobina to jeden z ważniejszych składników naszej krwi. Jest to cząsteczka białka w erytrocytach, która przenosi tlen z płuc do tkanek organizmu, a także zwraca dwutlenek węgla z tkanek do płuc. W ten sposób zapewnia właściwe natlenienie organów, bez którego nie mogą one prawidłowo funkcjonować. Równie niepokojąca jest średnia masa hemoglobiny w krwince czerwonej (MCH). Kiedy jest ona za mała, mówimy o krwinkach hipochromicznych. Anemia nie jest normalnym stanem organizmu i stwarza zagrożenie dla naszego zdrowia. Związana jest ona z gorszą rekonwalescencją po operacjach, zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych i nasila powikłania w przebiegu cukrzycy.

ANEMIA NIEJEDNO MA IMIĘ

Niedokrwistość ma wiele typów, które różnią się zarówno przyczynami, jak i metodami leczenia. Istnieją jej dwa podstawowe rodzaje: anemia mikrocytarna i megaloblastyczna. Przyczyną tej pierwszej jest najczęściej niedobór żelaza, który powoduje, że w organizmie występuje za mała liczba czerwonych krwinek, które w dodatku są mniejsze niż u osób zdrowych. Anemia megaloblastyczna natomiast  spowodowana jest niedoborem witaminy B12 i kwasu foliowego. Wówczas w szpiku kostnym wytwarzane są erytrocyty o nieprawidłowej budowie, które zwykle są większe niż u osób zdrowych. Wyróżniamy także inne rodzaje niedokrwistości, jak ta spowodowana utratą krwi, aplastyczna związana z niewydolnością szpiku, hemolityczna, w której rozpad czerwonych krwinek następuje szybciej niż szpik jest w stanie wytworzyć nowe. Niektóre rodzaje anemii mogą być nabyte lub wrodzone.

NAJBARDZIEJ NARAŻENI NA ANEMIĘ

Ludźmi najbardziej narażonymi na niedokrwistość są kobiety w wieku rozrodczym, obficie miesiączkujące, a także osoby starsze i przewlekle chore (np. na schorzenia autoimmunologiczne, choroby nerek czy wątroby). W grupie ryzyka znajdują się także ciężarne i młode mamy, których zapotrzebowanie na żelazo, kwas foliowy i witaminę B12 jest zwiększone[1]. W ich przypadku nieleczona niedokrwistość może doprowadzić do powikłań takich jak przedwczesny poród czy powicie dziecka z niską masą urodzeniową. Na anemię megaloblastyczną narażeni są także weganie, którzy nie suplementują witaminy B12 i osoby nadużywające alkoholu.

ROZPOZNAJ ANEMIĘ

Test hemoglobiny wykonywany jest w ramach morfologii krwi. Należy zatem do grupy podstawowych badań diagnostycznych. O nieprawidłowym poziomie hemoglobiny organizm zwykle daje nam znać. Odczuwamy ciągłe zmęczenie, osłabienie i senność, możemy mieć problemy z pamięcią i koncentracją, doskwierają nam szumy uszne, zawroty i bóle głowy lub zaburzenia widzenia. Do tego nasza skóra przybiera blady ocień, a włosy i paznokcie stają się łamliwe. Kolejnym niepokojącym objawem są nawracające infekcje. Jeśli zaobserwujemy u siebie powyższe symptomy, to warto wykonać badania laboratoryjne. Jeżeli w morfologii krwi zaobserwujemy odchylenia, to warto poszerzyć diagnostykę o stężenie żelaza we krwi i poziom ferrytyny w surowicy, stężenie witaminy B12 i kwasu foliowego, liczbę retikulocytów i bilirubinę, a także badanie kału na krew utajoną.

ZWALCZ ANEMIĘ

Leczenie anemii, jak każda terapia, zależy od przyczyny choroby. Przy anemii mikrocytarnej podaje się preparaty zawierające żelazo w formie doustnej, dożylnej lub domięśniowej. W przypadku anemii megaloblastycznej istotna jest suplementacja kwasu foliowego i witaminy B12. Należy także wyeliminować czynnik, który jest przyczyną choroby.

ZAPOBIEGAJ ANEMII

Anemii można skutecznie zapobiegać dzięki dbaniu o produkty, które nakładamy na talerz. Jeśli borykamy się z niedoborami żelaza, to powinniśmy wzbogacić swoją dietę o żółtko jaj, produkty zbożowe pełnoziarniste, nasiona roślin strączkowych, czerwone mięso, liściaste i kapustne warzywa oraz buraki, morele, śliwki, maliny i jabłka, pistacje, pestki dyni, sezam i mak oraz kakao i gorzką czekoladę. Wchłanianie żelaza z tych produktów będzie ułatwione dzięki włączeniu do diety pokarmów lub suplementów zawierających witaminę C (np. Witamina C 1000 mg). Jeśli natomiast w naszej diecie brakuje witaminy B12 i kwasu foliowego, to powinniśmy skoncentrować się na żywności, która je zawiera. Witamina B12 znajduje się w produktach odzwierzęcych, jednak w przypadku wegan i wegetarian można ją z powodzeniem suplementować. Kwas foliowy odnajdziemy w zielonych liściastych i kapustnych warzywach, burakach, nasionach strączkowych, sezamie, nasionach słonecznika, produktach pełnoziarnistych i drożdżowych.

TWÓJ NIEZBĘDNIK*:

Orientacyjne normy hemoglobiny dla poszczególnych grup wiekowych:

Orientacyjne normy MCH dla poszczególnych grup wiekowych:

* Poszczególne normy mogą się różnić w zależności od laboratorium, dlatego interpretując wynik, należy wziąć pod uwagę zakres wartości podany przez daną placówkę.

[1] https://ziololek.pl/klub-zdrowej-skory/odzywianie-i-suplementacja-kobiet-w-ciazy/