Egzema skóry – czym jest? Objawy i pielęgnacja.

Problemy skórne stają się coraz bardziej powszechne w dzisiejszych czasach. Wpływają na to nie tylko alergie czy drażniące chemikalia, ale także zmieniające się środowisko oraz występujące w powietrzu i wodzie zanieczyszczenia. Jedną z przewlekłych chorób zapalnych skóry jest egzema, znana również jako atopowe zapalenie skóry (AZS). Czym jest egzema? Jakie są jej objawy i jak jej zapobiec?

Egzema – co to jest?

Egzema skóry to grupa chorób dermatologicznych, charakteryzujących się stanem zapalnym skóry. Wywołują ją czynniki zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne, takie jak alergeny, podrażnienia, infekcje, a nawet stres. Choć egzema stanowi poważny problem nie tylko dla dzieci, ale i dorosłych, należy pamiętać, że nie jest to choroba zakaźna, a więc nie zarazimy się nią poprzez kontakt z osobą chorą.

Egzema a atopowe zapalenie skóry

Choć są to określenia używane zamiennie, egzema jest ogólnym terminem odnoszącym się do różnych rodzajów zmian skórnych, natomiast atopowe zapalenie skóry odnosi się do jednego typu egzemy, a więc jest bardziej specyficznym terminem. AZS jest najpopularniejszym typem egzemy, szczególnie u dzieci.

Przyczyny egzemy

Przyczyny występowania egzemy nie są w pełni określone, jednak istnieje wiele czynników, które przyczyniają się do jej rozwoju:

• Czynniki genetyczne: Egzema jest chorobą dziedziczną, więc prawdopodobieństwo zachorowania rośnie wraz z występowaniem choroby w rodzinie.
• Uszkodzenie bariery skórnej: Skóra chroni nas przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Uszkodzenie jej bariery może przyczynić się do wnikania substancji drażniących i wywołać reakcję zapalną.
• Nadwrażliwość i alergie: Na rozwój egzemy mogą wpływać substancje drażniące – chemikalia, kosmetyki, detergenty, roztocza lub pyłki roślinne. Mogą wywoływać reakcje alergiczne, które prowokują rozwój choroby.
• Zaburzenia immunologiczne: Jeśli w układzie odpornościowym chorego występują nieprawidłowości, może dochodzić do nadmiernych reakcji zapalnych skóry, co w efekcie doprowadzi do wystąpienia egzemy. Układ odpornościowy może reagować na substancje, które normalnie nie wywołałyby reakcji.
• Czynniki środowiskowe: Zanieczyszczenia powietrza lub wody, wysoka wilgotność, zmiany temperatur, a także dym papierosowy mogą wpływać na nasilenie i występowanie egzemy.
• Stres: Emocjonalne napięcie może odbijać się na układzie immunologicznym, a co za tym idzie, pogorszyć objawy egzemy. Stres może powodować nasilenie się choroby.

Objawy egzemy

Egzemę charakteryzuje intensywnie swędząca, sucha skóra ze skłonnością do złuszczeń i zaczerwienień. Może objawiać się w zmianach skórnych: pęcherzach, grudkach, strupach i naciekach. Wykwity najczęściej zmieniają się w zależności od stopnia zaawansowania choroby i miejsca występowania na ciele. Skóra dotknięta chorobą może być szorstka i twarda, może także pękać, co w efekcie prowadzi do bolesnych owrzodzeń.

Zapobieganie i leczenie egzemy

Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia egzemy, należy dbać o skórę. W tym celu warto zastosować odpowiednią pielęgnację:

• Stosuj łagodne mydła i detergenty, które nie działają drażniąco na skórę. Unikaj długich, gorących kąpieli oraz delikatnie osuszaj skórę, unikając tarcia ręcznikiem. Po wszystkim warto nawilżyć skórę kremem lub balsamem.
• Unikaj kontaktu z czynnikami, które mogą wywoływać nasilenie egzemy (alergeny, roztocza, pyłki, kurz, dym papierosowy, drażniące substancje chemiczne).
• Zwróć uwagę na to, w którym sezonie powietrze jest suche i stosuj nawilżacz powietrza, aby utrzymać odpowiednią wilgotność w pomieszczeniach, w których przebywasz.
• Unikaj noszenia ubrań wykonanych z drażniących materiałów (np. wełna i sztuczne włókna). Także zbyt ciasne ubrania mogą wpływać na nasilenie objawów egzemy.
• Medytuj, podejmij regularną aktywność fizyczną lub relaksuj się na własny sposób, aby zarządzać stresem i zminimalizować jego wpływ na skórę i życie codzienne.
• Utrzymuj zdrowy tryb życia. Znajdź dietę, która ci służy i wpływa na polepszenie twojego zdrowia. Unikaj potencjalnych alergenów. Regularnie się nawadniaj i unikaj dymu papierosowego.
• Skorzystaj z porad dermatologa. Wyspecjalizowana osoba pomoże ci podjąć odpowiednie leczenie.

Leczenie zależy nie tylko od rodzaju egzemy, ale także jej nasilenia i objawów. W przypadku łagodnego postępowania choroby zaleca się niefarmakologiczne działania. Jeśli stan skóry jest cięższy, należy zgłosić się do lekarza po odpowiednie leki, które załagodzą objawy.

W przypadku egzemy najczęściej stosuje się leki przeciwhistaminowe, które mają pomóc w łagodzeniu swędzenia. Jeżeli objawy egzemy są poważniejsze, lekarz może zalecić stosowanie leków przeciwzapalnych. Natomiast jeśli inne metody leczenia nie przynoszą efektów, konieczne może być zastosowanie fototerapii (kontrolowanego naświetlania skóry promieniami UV) lub leków immunosupresyjnych, które zmniejszają reakcję odpornościową organizmu.

Niestety egzema nie jest w pełni uleczalna. Leczenie służy załagodzeniu i zapobieganiu dalszemu rozwojowi choroby.

Należy pamiętać, że zarówno przyczyny, jak i leczenie egzemy skóry mogą się różnić w zależności od pacjenta, dlatego ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem w celu obrania najbardziej efektywnego kierunku leczenia.