Emocje niemowlęcia, czyli o tym, co przeżywa maluszek

Przyjście na świat to dla nowo narodzonego maluszka ogromne wyzwanie. Po dziewięciu miesiącach spędzonych w ciepłym i bezpiecznym środowisku niemowlę staje się uczestnikiem pełnego wrażeń świata zewnętrznego. Już od pierwszych chwil życia maluszek doświadcza różnorodnych emocji, choć oczywiście nie wyraża ich w sposób, który jest dla nas, dorosłych, zrozumiały. W tym artykule przyjrzymy się emocjom niemowlęcia, jakie mogą je przeżywać oraz jak rodzice mogą pomóc w zrozumieniu i radzeniu sobie z tymi wczesnymi przeżyciami.

Emocje niemowlęcia – pierwsze doświadczenia

Niemowlęta już od samego początku życia przeżywają różnorodne emocje. Ich zdolności percepcyjne i zmysłowe są wprawdzie ograniczone, ale to nie oznacza, że nie doświadczają intensywnych uczuć. Już od chwili narodzin maluszek może odczuwać radość, smutek, strach czy złość, choć te emocje nie wyglądają u niego tak samo, jak u starszych dzieci czy dorosłych.

Radość i satysfakcja

Pierwsze emocje, jakie niemowlę może doświadczyć, to te związane z przyjemnością i satysfakcją. Karmienie, bliskość z matką oraz ciepło mogą wywoływać u maluszka uczucie radości i zadowolenia. Możemy to zauważyć w postaci subtelnych uśmiechów czy dźwięków, jakie wydaje niemowlę w odpowiedzi na pozytywne bodźce.

Niepokój i lęk

Niemowlęta także potrafią odczuwać niepokój i lęk. Oddzielanie się od matki, głośne dźwięki czy nowe sytuacje mogą wywoływać u maluszka poczucie zagrożenia. Niemowlę może płakać, wiercić się lub unikać kontaktu wzrokowego w odpowiedzi na te bodźce. Jest to naturalna reakcja organizmu na nowe i potencjalnie niebezpieczne sytuacje.

Smutek i frustracja

Chociaż wydawać się może, że niemowlęta nie doświadczają smutku w takim sensie, w jakim rozumiemy to uczucie, to jednak różnego rodzaju nieprzyjemne doznania mogą je frustrować. Głód, ból, dyskomfort – to wszystko może wywoływać u maluszka rozdrażnienie i płacz. Dla niemowlęcia podstawowym sposobem wyrażania swoich potrzeb jest płacz, dlatego rodzice często uczą się rozpoznawać, czego konkretnie ich maluszek potrzebuje.

Jak zrozumieć i radzić sobie z emocjami niemowlęcia?

Dla rodziców kluczowe jest zrozumienie, że niemowlęta także przeżywają emocje, choć w inny sposób niż my. Ich reakcje emocjonalne są naturalnym sposobem przystosowywania się do nowego świata i komunikowania się z otoczeniem. Dlatego ważne jest, aby odpowiednio reagować na potrzeby maluszka. Jak to zrobić? 

W procesie emocjonalnego przygotowania maluszka bardzo ważna jest bliskość fizyczna, troskliwe noszenie oraz utrzymanie stałego kontaktu wzrokowego, co pomaga niemowlęciu poczuć się bezpiecznie. Skóra na skórze, częste przytulanie i uspokajanie są niezwykle ważne dla rozwoju emocjonalnego dziecka. Niezwykle istotna dla młodych rodziców jest również cierpliwość. Niemowlęta czasami płaczą bez wyraźnego powodu, co może być frustrujące. W takich chwilach ważne jest zachowanie spokoju i dawanie maluszkowi poczucia wsparcia. W miarę zdobywania doświadczenia rodzice zyskują pewność, jak najlepiej radzić sobie w trudnych sytuacjach. Z czasem bez problemu nauczą się rozpoznawać sygnały, jakie wysyła niemowlę, aby lepiej zrozumieć jego potrzeby. Czy to głód, ból czy zmęczenie, każdy sygnał może być inaczej wyrażony przez dziecko, a na ich zrozumienie potrzeba nieco czasu. Najważniejsze jest reagowanie i zaspokajanie potrzeb dziecka: od najprostszych, takich jak karmienie i zmiana pieluszki po potrzebę bycia przytulonym. 

Wprowadź dziecko w świat emocji

Nauczenie niemowlaka radzenia sobie z emocjami to proces, który wymaga cierpliwości, uwagi i zrozumienia, ale istnieje na to kilka dobrych sposobów: 

• Twój własny sposób wyrażania emocji może być dla niemowlaka cennym źródłem informacji. Staraj się wyrażać różne odczucia w obecności dziecka – radość, smutek, zdziwienie itp. 

• Niemowlęta są bardzo wrażliwe na wyrazy twarzy i modulację głosu. Kiedy doświadczasz danej emocji, nie bój się tego pokazać – uśmiechaj się, rób zdziwione oczy, moduluj swój głos w zależności od emocji. 

• Interakcje społeczne: Pozwól dziecku obserwować różne interakcje społeczne, zarówno z tobą, jak i z innymi ludźmi. To pomoże mu zrozumieć, jak ludzie reagują na różne sytuacje emocjonalne.

• Opowiadaj dziecku historię, wprowadź do Waszej codzienności gry i zabawy, wybieraj książki, które poruszają różnorodne tematy emocjonalne. Opowiadaj także proste historie, w których bohaterowie przeżywają różne emocje. 

Małe, wielkie uczucia

Emocje niemowlęcia stanowią istotny element jego rozwoju. Choć maluszki nie wyrażają uczuć w sposób jasno zrozumiały dla dorosłych, to doświadczają różnorodnych emocji od samego początku życia. Zrozumienie tych wczesnych przeżyć oraz odpowiednia reakcja ze strony rodziców ma ogromne znaczenie dla kształtowania poczucia bezpieczeństwa i emocjonalnego dobrostanu maluszka. Bliskość, cierpliwość i troska to kluczowe elementy, które pomagają maluszkowi radzić sobie z nowym światem emocji i wrażeń.