Poród rodzinny – plusy i minusy

Coraz więcej przyszłych mam chce, by w tak szczególnym momencie, jakim jest poród, towarzyszyła im bliska osoba. Ponadto, coraz więcej partnerów dobrowolnie decyduje się na to, by dzielić ten czas z ciężarną. Wydaje się, że obie strony odczuwają korzyści z takiego rozwiązania – kobieta lepiej radzi sobie z lękiem i bólem, a osoba towarzysząca zyskuje możliwość bycia z noworodkiem od pierwszych chwil jego obecności na świecie. Poród rodzinny ma też jednak swoje minusy. Czy warto brać go więc pod uwagę?

PRAWO DO PORODU RODZINNEGO

Szpital nie może odmówić porodu rodzinnego, a kobieta ma prawo do obecności bliskiej osoby. Tyle w teorii. A jak wygląda rzeczywistość? Decydujące jest to, czy dany szpital oferuje porody w salach jednoosobowych. Jeśli tak, to przeważnie partner będzie mógł towarzyszyć ciężarnej. Jeśli jednak placówka dysponuje jedynie salami wieloosobowymi, bliska osoba będzie mogła zostać dopuszczona do uczestnictwa jedynie pod warunkiem, że w tym samym czasie nie będzie odbywał się na sali inny poród.

Szpital może jednak zaoferować wynajęcie sali porodowej za opłatą. Zgodnie z art. 34 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta[1], ciężarna – jak każdy inny pacjent – ma prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej, w tym także do opieki sprawowanej w warunkach ciąży, porodu i połogu. Zgodnie z art. 35 tejże ustawy to pacjent ponosi koszty takiej opieki, jeżeli skutkuje ona kosztami poniesionymi przez szpital. Wysokość należnej opłaty ustala i dokumentuje kierownik, przy uwzględnieniu rzeczywistych wydatków, które poniosła placówka.

PLUSY PORODU RODZINNEGO

Obecność bliskiej, zaufanej osoby, w nowej, stresującej sytuacji i w nieznanym miejscu działa na ciężarną kojąco. Daje jej wsparcie emocjonalne i poczucie bezpieczeństwa. Jeśli partner uczestniczył wcześniej w zajęciach w szkole rodzenia, to z pewnością będzie wiedział, jak pomóc złagodzić bóle porodowe i w jaki sposób uspokoić kobietę. Takie wsparcie działa niemal jak środek przeciwbólowy. Istotny wydaje się być także fakt, iż partner zna kobietę jak nikt inny i może pomóc personelowi medycznemu w ocenie zgłaszanych przez nią dolegliwości. Tym sposobem łatwiej jest redukować utrudnienia i powikłania okołoporodowe.

Osoba towarzysząca zyskuje ponadto przywilej doznania niepowtarzalnego uczucia związanego z narodzinami dziecka. To dla niej niezwykle intymne i pozytywne przeżycie, które od momentu narodzin buduje między maluszkiem a dorosłym szczególną więź.

MINUSY PORODU RODZINNEGO

Poród nie jest dla każdego. Nie wszystkie osoby towarzyszące, a przede wszystkim nie wszyscy mężczyźni, mają nerwy ze stali. Choć poród może im się wydawać niezwykłym przeżyciem, to zdarza się, że nie są w stanie go wytrzymać. Jedni boją się krwi, inni nie potrafią sobie poradzić w zetknięciu z cierpieniem przyszłej mamy. Z kolei zasłabnięcie czy atak paniki podczas trwania akcji porodowej, to dodatkowy stres dla wszystkich – zarówno dla rodzącej, jak i dla personelu, który zamiast skupić uwagę na pacjentce, musi nieść pomoc innej osobie. Ważne jest więc to, by przed porodem partner otrzymał klarowne instrukcje dotyczące tego, co mu wolno, a czego nie. Powinien zostać on też uprzedzony, jak przebiega cały proces.

Dla mężczyzny poród może okazać się też traumatycznym przeżyciem, a zobaczenie swojej partnerki w tak osobistej i trudnej sytuacji, może rzutować na późniejsze relacje intymne w związku. Dyskomfort może czuć także kobieta. Jeszcze jednym potencjalnym minusem może być utrudnione utrzymanie higieny porodu rodzinnego. Należy pamiętać, że w jego trakcie łatwo o transmisję ewentualnych zakażeń. Niezwykle istotne jest więc dopilnowanie, by osoba towarzysząca była zdrowa i dokładnie zabezpieczona (instrukcja mycia i dezynfekcji, jednorazowy strój ochronny).

ZGŁOSZENIE PORODU RODZINNEGO

Jeśli partnerzy decydują się na poród rodzinny, warto zaplanować to wydarzenie z wyprzedzeniem. Najlepiej jeszcze przed rozwiązaniem dowiedzieć się, czy szpital, który wybraliśmy nie wymaga wcześniejszej kwalifikacji do porodu rodzinnego. W niektórych placówkach istnieje konieczność wypełniania ankiety epidemiologicznej oraz zapoznania się z zasadami i procedurami dotyczącymi tego typu porodów.

PORÓD RODZINNY W PRAKTYCE

Jeśli partner ciężarnej chce uczestniczyć w porodzie naturalnym, to może – w zależności od placówki – być obecny bezpłatnie lub za dodatkową opłatą. Jeśli wyrazi chęć, otrzyma możliwość przecięcia pępowiny, będzie mógł też zostać z mamą po porodzie. Zwykle przysługuje mu prawo przebywania w szpitalu do około czterech godzin po urodzeniu malucha. W niektórych placówkach, przede wszystkim prywatnych, rodzice mają możliwość korzystania wspólnie z pokoju rodzinnego aż do wypisu kobiety. Takie udogodnienia wiążą się jednak z dodatkowymi kosztami, uzależnionymi od standardów oferowanych przez szpital.

W przypadku cesarskiego cięcia sprawy mają się jednak inaczej. Wówczas lekarze zabraniają partnerowi wejścia na salę, może on jednak przebywać z noworodkiem przez pewien czas w sali pobytowej.

Pamiętaj!

Poród rodzinny powinien być wspólną, dobrze przemyślaną decyzją partnerów. Nie każdy mężczyzna chce w nim uczestniczyć. Wielu zdaje sobie sprawę z własnych lęków i ograniczeń. Jeśli mężczyzna nie czuje się na siłach, by towarzyszyć ciężarnej w trakcie porodu, kobieta powinna to uszanować. Partner może natomiast być obecny przy niej w pierwszej fazie porodu. Wówczas jest dla niej najlepszym wsparciem.

[1] https://ucs.poznan.pl/pliki/csum_info/ustawa_o_prawach_pacjenta.pdf