Hashimoto a ciąża

Na Hashimoto cierpi około 2% populacji. Badania dowodzą, że na 6 chorych osób, aż 5 z nich to kobiety. Niestety, autoimmunologiczne zapalenie tarczycy utrudnia zapłodnienie i donoszenie ciąży. Jednak dobrze prowadzone leczenie nie powoduje komplikacji ani u przyszłej mamy, ani u maleństwa.

CZYM JEST HASHIMOTO?

Zapalenie tarczycy Hashimoto to choroba autoimmunologiczna, należy więc do grupy schorzeń, w których układ odpornościowy niszczy własne komórki. W wyniku tego zaburza się produkcja hormonów tarczycy, a następnie rozwija się jej niedoczynność. Niedobór hormonów tarczycy to poważna sprawa, ponieważ to właśnie one regulują metabolizm oraz pracę serca i układu nerwowego. Objawami Hashimoto są m.in. wypadanie włosów, suchość skóry, obfite i nieregularne miesiączki, zmęczenie i bóle mięśni. Co ważne, symptomy, jakie daje Hashimoto, nie są jednoznaczne, a w początkowej fazie choroby mogą nie występować. Ich nasilenie zależy od tego, jak bardzo rozregulowana jest gospodarka hormonalna. Niestety jednoznaczna przyczyna zapadania na to schorzenie nie jest znana, a jego diagnostyka i leczenie to wciąż wyzwanie dla lekarzy, ponieważ nie istnieje jeden skuteczny lek, który by je pokonał. Terapia prowadzona jest przez całe życie pacjenta. Polega na uregulowaniu gospodarki hormonalnej i niedopuszczeniu do postępu zmian.

CZY Z HASHIMOTO ZAJŚCIE W CIĄŻĘ JEST MOŻLIWE?

Kobiety, u których zdiagnozowano Hashimoto mogą mieć problemy z zajściem w ciążę. Wynika to przede wszystkim z zaburzenia owulacji. Hashimoto, jako choroba autoimmunologiczna, może także utrudniać zajście w ciążę przez odrzucenie zarodka, traktowanego przez organizm mamy jako ciało obce. Dlatego dość często kobiety, które mają problem z zapłodnieniem, wykonują badania tarczycy. Gospodarka hormonalna pań chorych na Hashimoto powinna zostać wsparta środkami farmakologicznymi, ponieważ kiedy poziom hormonów we krwi się wyrówna, to prawdopodobieństwo zajścia w ciążę jest zbliżone do zdrowych kobiet.

JAK ZAJŚĆ W CIĄŻĘ Z HASHIMOTO?

By zwiększyć swoje szanse na zajście w ciążę przy Hashimoto należy regularnie przyjmować leki i być pod stałą kontrolą specjalistów, którzy będą kontrolowali hormony tarczycy i prowadzili ciążę. Niezwykle konieczne są także systematyczne badania poziomu hormonów TSH. W ciąży zwiększa się zapotrzebowanie na hormony produkowane przez tarczycę, ponieważ to właśnie one odpowiadają za rozwój mózgu i układu nerwowego dziecka. W przypadku kobiet chorych na zapalenie tarczycy Hashimoto zajście w ciążę jest jednak możliwe. Mają także szanse na urodzenie zdrowego maleństwa.

JAK PRZEBIEGA CIĄŻA Z HASHIMOTO?

Obowiązkowo na każdej wizycie u ginekologa, podczas której stwierdza się ciążę, przyszła mama powinna otrzymać skierowanie na badania m.in. poziomu TSH. W przypadku ciężarnych chorych na Hashimoto najistotniejszy jest pierwszy trymestr[1], a więc czas, w którym kształtują się najważniejsze narządy dziecka. Maleństwo korzysta wówczas z krwi matki, dlatego konieczna jest regularna kontrola hormonów. Ich niewyrównane poziomy mogą powodować na tym etapie powikłania w rozwoju płodu, takie jak niska masa urodzeniowa, upośledzenie umysłowe czy zaburzenia oddechowe. Ciężarna jest ponadto narażona na stan przedrzucawkowy, krwotok porodowy, przedwczesny poród i poronienie. Dopiero w drugim trymestrze, po 13. tygodniu, wykształca się u maleństwa tarczyca, która szybko przejmuje produkcję hormonów. Natomiast po porodzie każdy noworodek ma badany poziom TSH, by stwierdzić, czy nie cierpi na wrodzoną niedoczynność tarczycy. Maluch może, ale wcale nie musi, odziedziczyć skłonności do choroby autoimmunologicznej po mamie.

JAK LECZYĆ HASHIMOTO W CIĄŻY?

Przyszła mama powinna być pod stałą opieką specjalistów: ginekologa i endokrynologa. Jeśli przed ciążą kobieta była leczona, to po zapłodnieniu dawka hormonów powinna zostać zwiększona – od teraz przez pierwszych kilkanaście tygodni jej tarczyca będzie pracować za dwie osoby. Musi mieć wykonany szereg badań, w tym USG tarczycy, TSH, FT3, FT4, aTPO, aTG. Zgodnie z zaleceniami, do 26. tygodnia ciąży przyszła mama powinna wykonywać je przynajmniej raz w miesiącu. Jeśli to konieczne, kobieta musi przyjmować leki regulujące pracę tarczycy przez cały czas trwania ciąży. Wskazana jest lewotyroksyna, czyli syntetyczny hormon tarczycy, choć terapia powinna być dobierana indywidualnie, na podstawie badań diagnostycznych. Ponadto warto suplementować jod, który jest niezbędny do syntezy T3 i T4.

Czy wiesz, że…

• …na zapalenie tarczycy można zachorować także po porodzie? Jest to tzw. PZT, czyli poporodowe zapalenie tarczycy. Wynika ono z tego, że układ immunologiczny kobiety musi wrócić do dawnego rytmu pracy, a tymczasem jej hormony szaleją. Choroba ujawnia się w ciągu 12 miesięcy u średnio 10% mam i zwykle ma charakter przejściowy. Jeśli nieprawidłowości utrzymają się dłużej, wówczas trzeba przeprowadzić diagnostykę w kierunku Hashimoto. Dlatego po porodzie należy nadal monitorować stężenie hormonów tarczycy.

[1] ziololek.pl/klub-zdrowej-skory/pierwszy-trymestr-ciazy/