Jak się pozbyć ciemieniuchy?

Ciemieniucha to jedna z najczęstszych dolegliwości skórnych u dzieci^[1], związana z okresem niemowlęcym. Dopada niemal ⅔ noworodków. Jakie są jej przyczyny? Jak ją rozpoznać? I wreszcie jak się jej pozbyć? Poznajcie nasze sposoby.

CZYM JEST CIEMIENIUCHA?

Ciemieniucha to powszechna, ale niegroźna przypadłość. Najczęściej pojawia się pomiędzy trzecim a szóstym tygodniem życia dziecka. Zdarza się jednak, że nawraca w ciągu półtora roku. Nie jest jednak niebezpieczna dla malucha. To potoczna nazwa łojotokowego zapalenia skóry o łagodnym przebiegu. Nie doskwiera ona dziecku, nie wywołuje swędzenia, pieczenia czy bólu. Nie wynika ona też z nieodpowiedniej higieny czy pielęgnacji, a jest efektem nadmiernego wydzielania łoju w niektórych miejscach na ciele noworodka.

JAK WYGLĄDA?

Ciemieniucha swoim wyglądem przypomina łupież. Objawia się w postaci białego nalotu, który z czasem zamienia się w żółte i brązowe tłuste łuski. Odchodzą one od skóry, jednak w ich miejscu pojawiają się nowe, a skóra staje się zaczerwieniona. Powstawanie ciemieniuchy najczęściej ogranicza się początkowo do okolic ciemiączka na szczycie główki noworodka. Łuski mogą pojawić się także na powiekach, około brwi, przy nosie, na bruździe okołowargowej, za uszami i w pachwinach. Łuszcząca się skóra może być jednak objawem także innych dolegliwości dermatologicznych np. atopowego zapalenia (AZS^[2]). W tym przypadku należy skonsultować się z lekarzem, który indywidualnie dobierze terapię i zaleci odpowiednie leki lub specjalistyczne preparaty pielęgnacyjne w postaci maści czy kremów.

CO JEST PRZYCZYNĄ JEJ POWSTAWANIA ?

Niestety, dokładna przyczyna powstawania ciemieniuchy nie jest znana. Za główny powód jej tworzenia się na skórze uznaje się nadmierne powstawanie łoju. Wynika to z działania hormonów mamy, które zostały przekazane w czasie życia płodowego i po urodzeniu nadal krążą w organizmie noworodka. To one sprawiają, że gruczoły łojowe nowo narodzonego dziecka są nadmiernie pobudzone i pracują bardzo intensywnie. Łój, po wydostaniu się na powierzchnię, zasycha i tworzy skorupę na skórze. Wszystko po to, by chronić delikatny i jeszcze nierozwinięty naskórek niemowlaka. Najczęściej na ciemieniuchę zapadają dzieci ze skłonnością do atopowego zapalenia skóry, jednak nie jest to regułą. Badania dowodzą, że dotyczy to około 70% niemowląt. Nie ma sposobu na to, by uniknąć problemu, można jednak z nim walczyć.

JAK JĄ USUNĄĆ?

Choć ciemieniucha nie jest estetyczna, to nie wywołuje dyskomfortu u dziecka. Nie trzeba jej leczyć, o ile zmiany na skórze nie są bolesne. Może ona ustąpić samoistnie około trzeciego miesiąca życia, jednak konieczna jest odpowiednia pielęgnacja skóry niemowlaka. Jeśli opiekunowie zaniedbają problem, to może dojść do infekcji bakteryjnych czy grzybiczych, lub skutkować przyszłymi problemami dermatologicznymi. Podrażnienia i pokrywające skórę łuski nierzadko przyczyniają się też do wypadania delikatnych włosów dziecka. Ciemieniuchę można z powodzeniem pielęgnować w warunkach domowych. Konieczna jest cierpliwość i systematyczność. Czasem jej likwidacja trwa kilka dni, innym razem kilka tygodni – wszystko zależy od indywidualnych przypadków. Przede wszystkim należy usunąć łuski pokrywające skórę. Pierwszym krokiem jest ich nawilżenie, a w dalszej kolejności delikatne wyczesywanie za pomocą miękkiej, zdezynfekowanej szczoteczki do włosów dedykowanej niemowlakom. Najlepiej robić to po kąpieli, kiedy łuski są bardziej rozmiękczone, lub po zastosowaniu odpowiedniego preparatu. Jeśli pomimo starań ciemieniucha nie ustępuje, a wręcz przybiera na sile i na skórze niemowlaka pojawia się widoczne zaczerwienienie oraz podrażnienie, którym towarzyszą obrzęk i sączące się wykwity, warto zasięgnąć rady pediatry.

JAKIE PREPARATY NA CIEMIENIUCHĘ?

W usuwaniu łusek skutecznie pomagają preparaty na ciemieniuchę (np. Linomag^® płyn na ciemieniuchę^[3]). Wybierając płyn, należy zwrócić uwagę na to, czy jest on przeznaczony do skóry delikatnej, ze skłonnością do atopii oraz czy jego stosowanie jest dozwolone od pierwszego dnia życia dziecka. Specjalistyczne preparaty skutecznie zmiękczają naskórek, ale mają też dodatkowe zalety. Wpływają na regulację pracy gruczołów łojowych, chronią przed powstawaniem nowych zmian skórnych, wspomagają proces regeneracji naskórka i łagodzą podrażnienia. Płyny hipoalergiczne w składzie zawierają mieszankę właściwie dobranych olejów naturalnych, takich jak oleje ze słodkich migdałów, lniany, rycynowy i jojoba. Dodatkowym „magicznym” wręcz składnikiem jest skwalan – przezroczysty i neutralny olejek pochodzenia roślinnego, który sprawia, że skóra nie traci wody. Jest jednym z głównych składników ludzkiej naturalnej warstwy ochronnej skóry, który przeciwdziała jej wysuszaniu. Warto pamiętać, że ciemieniucha w okresie niemowlęcym lubi wracać, dlatego dobrze mieć taki preparat w domowej apteczce.

PAMIĘTAJ

Przy pielęgnacji ciemieniuchy nie przegrzewaj skóry dziecka, ponieważ to zwiększa wydzielanie sebum. Ubieraj malucha w przewiewne ubrania i nakrycia głowy z naturalnych materiałów.

^[1] https://ziololek.pl/klub-zdrowej-skory/najczestsze-skorne-dolegliwosci-u-dzieci/

^[2] https://ziololek.pl/klub-zdrowej-skory/co-na-atopowe-zapalenie-skory/

^[3] https://ziololek.pl/produkt/linomag-plyn-na-ciemieniuche/