Ból kręgosłupa w ciąży

Przyszłe mamy w czasie ciąży borykają się z różnymi dolegliwościami. Jedną z najczęstszych jest ból kręgosłupa. Kobieta, oprócz masy własnego ciała, nosi dodatkowy ciężar – maleństwo, które rozwija się w jej brzuchu i z dnia na dzień staje się coraz większe i cięższe. Wraz z kolejnymi miesiącami ból kręgosłupa może się pogłębiać. Jeżeli kobieta w ciąży wie, jak zapobiec bólom kręgosłupa, to jest spora szansa, że dolegliwości te albo nie wystąpią w ogóle, albo nie będą tak dokuczliwe podczas codziennego funkcjonowania. Mamy na to kilka rad.

DLACZEGO KRĘGOSŁUP BOLI PRZYSZŁĄ MAMĘ?

Przyczyn bólu kręgosłupa w ciąży jest kilka. Należą do nich te, na które przyszła mama nie ma wpływu, jak wzrost masy ciała, powiększenie się piersi, zmiana sylwetki czy ucisk rosnącej macicy na nerwy. Zwiększająca się masa ciała powoduje, że dodatkowe kilogramy obciążają drobne stawy między kręgami kręgosłupa. Coraz cięższe piersi powodują ból szczególnie w odcinku szyjnym oraz piersiowym kręgosłupa. Niebagatelny wpływ ma także wytwarzany przez organizm kobiety hormon ciążowy – relaksyna. Co prawda wpływa ona hamująco na skurcze macicy i rozluźnia spojenie łonowe podczas porodu, jednak działa również rozluźniająco na mięśnie przykręgosłupowe oraz więzadła kręgosłupa. Na inne przyczyny bólu kręgosłupa przyszła mama ma jednak wpływ. Należą do nich pozycja snu, aktywność fizyczna oraz odpowiednie ćwiczenia, które pomagają uśmierzyć ból.

CO ROBIĆ, ŻEBY PLECY NIE BOLAŁY W CIĄŻY?

W czasie ciąży, kiedy brzuch się powiększa, pogłębia się lordoza lędźwiowa. Podstawową kwestią jest utrzymywanie prawidłowej postawy ciała. Jeśli jednak brzuch będzie stawał się coraz większy, będzie to dość utrudnione. Ważne, by nie pochylać się do tyłu. Klatka piersiowa powinna być wypięta do przodu, a ramiona wyprostowane. Istotne też, by nie usztywniać kolan. Kolejną kluczową kwestią jest pilnowanie przyrostu masy ciała. W zależności od BMI sprzed poczęcia, ciężarna przybiera na wadze około 9-14 kilogramów. Warto pilnować diety, włączać do niej sporą ilość warzyw i owoców. Równie ważny jest wybór odpowiedniego obuwia. Dla własnego komfortu przyszłe mamy powinny ubierać buty na niskim obcasie, z grubą i elastyczną podeszwą. Każdy obcas powyżej 2-3 cm będzie obciążał kręgosłup. Do odpowiedniego, wygodnego obuwia dodajmy jeszcze dobrze dobrany biustonosz, który odciąży odcinek piersiowy kręgosłupa.

JAK SPAĆ, ŻEBY NIE BOLAŁO?

Niebagatelne znaczenie ma też pozycja spania ciężarnej, która powinna zachować prawidłową krzywiznę kręgosłupa. Podczas leżenia w łóżku kręgi poddawane są naciskowi. Bardzo ważna jest średnia twardość materaca i jego odpowiednia sprężystość, która dopasowuje się do krzywizny grzbietu. Najlepszym pomysłem jest spanie na boku z poduszką między nogami. Przydatne są poduszki-gadżety w typie węża, które ułatwiają znalezienie najlepszej pozycji do snu. Jeśli ciężarna jest w stanie zasnąć jedynie w pozycji na wznak, to dobrym pomysłem jest podłożenie niewielkiej poduszki pod odcinek lędźwiowy. Po cennym dla przyszłej mamy wypoczynku należy unikać nagłego wstawania. Po przebudzeniu ciężarna powinna podnosić się powoli, bez gwałtownych ruchów. W momencie podnoszenia się najlepiej mieć wyprostowany kręgosłup, głowę ustawioną prosto, a stopy rozstawione w taki sposób, by to one przejęły większość ciężaru ciała.

JAKIE ĆWICZENIA WYKONYWAĆ, BY ZMINIMALIZOWAĆ BÓL KRĘGOSŁUPA U CIĘŻARNEJ?

O ile lekarz tego nie zabroni, przyszła mama powinna być aktywna fizycznie na poziomie umiarkowanym. Szczególnie, jeśli ciężarna wykonuje pracę w trybie siedzącym, przy komputerze. Warto wykorzystać do siedzenia krzesło z oparciem i poduszkę wspierającą odcinek lędźwiowy. Mama powinna również unikać długotrwałego siedzenia i stania. Najlepiej jest często zmieniać pozycje i włączyć do codziennej rutyny aktywność fizyczną. Wskazane są spacery, ale tylko w wygodnym obuwiu (torebkę warto zastąpić plecakiem). Dobrym pomysłem jest basen, ponieważ pływanie wzmacnia kręgosłup, nie obciążając przy tym stawów. Przy wszelkich aktywnościach przyszła mama powinna unikać podnoszenia rąk nad głowę, ponieważ w takiej pozycji dochodzi do naciągania mięśni pleców. Ćwiczenia, które może wykonywać przyszła mama polegają przede wszystkim na rozciąganiu i wzmacnianiu mięśni grzbietu i brzucha. Jedną z najlepszych pozycji jest uklęknięcie nad stosem poduszek i położenie się na nich w pozycji z rozchylonymi kolanami. Takie rozciąganie rozluźnia dolną część kręgosłupa i przynosi ulgę.

KIEDY KONIECZNA JEST WIZYTA U LEKARZA LUB FIZJOTERAPEUTY?

Ból kręgosłupa to częsta dolegliwość przyszłych mam i zwykle nie oznacza niczego groźnego. Na samym początku warto porozmawiać z położną lub lekarzem prowadzącym, którzy doradzą co zrobić, by zlikwidować bądź zmniejszyć dolegliwości. Jeśli jednak bóle bardzo doskwierają, to warto oddać się w ręce profesjonalnego fizjoterapeuty z odpowiednimi kwalifikacjami do wykonywania masażu osobom ciężarnym. Można skorzystać także z jogi dla ciężarnych lub ze specjalnej gimnastyki oferowanej przyszłym mamom, np. w szkołach rodzenia. Jeśli ból kręgosłupa stale narasta, a dodatkowo towarzyszą mu nudności, ból brzucha, skurcze macicy czy plamienie z dróg rodnych, należy bezzwłocznie udać się na szpitalny oddział ratunkowy w celu wykonania dalszych badań. Ból taki może być oznaką infekcji, poronienia lub przedwczesnego porodu.

Nasza rada:

• Przyszła mamo, jeśli odczuwasz bóle kręgosłupa, powinnaś działać wielowymiarowo i konsekwentnie: od odpowiedniej pozycji podczas spania, przez umiejętne wstawanie, po aktywność fizyczną, a w razie potrzeby skorzystaj z pomocy lekarza lub fizjoterapeuty.