Podrażnienia i odparzenia odpieluszkowe – jak ich uniknąć?

W wilgotnym środowisku pod pieluszką skóra dziecka nieustannie narażona jest na podrażnienia i odparzenia. W pierwszym roku życia odparzenia doświadcza średnio połowa niemowląt. Dlatego tak ważne jest, by wiedzieć co robić, aby unikać stanów zapalnych. Mamy dla Was kilka wskazówek jak sobie z nimi radzić.

PRZYCZYNY

By odpowiednio zapobiegać problemowi, musimy poznać jego przyczynę. Pod pieluszką jest ciepło, wilgotno, ciemno i brakuje powietrza. Negatywnie na stan skóry wpływają kał i mocz, które drażnią delikatny naskórek. Naruszają one naturalną barierę ochronną i są przyczyną nadmiernego przenikania do głębszych warstw skóry substancji alergizujących oraz mikroorganizmów. Dzieje się tak, ponieważ mocz ma zasadowe pH, które jest dodatkowo wzmacniane przez bakterie kałowe produkujące ureazę. Przyczyną odparzeń jest także sama pieluszka, która pociera skórę i powoduje jej podrażnienie, szczególnie w okolicy wewnętrznej ud, pośladów, narządów płciowych oraz pasa. Niebagatelne znaczenie ma również niedostateczna higiena i brak odpowiedniego wietrzenia pupy niemowlaka.

Podrażnienia odpieluszkowe to problem, z którym borykają się rodzice około połowy pierwszoroczniaków. Najczęściej obserwowane są u dzieci między 7, a 12 miesiącem życia. Mogą się pojawić nawet wtedy, gdy odpowiednio dbamy o higienę maluszka i często zmieniamy pieluszkę. Odparzenia dotyczą przede wszystkim tych maluszków, które chorują z powodu biegunek i przyjmują antybiotyki, mają wrodzone wady układu moczowego i u których wstępuje uczulenie spowodowane kontaktem z alergenami zawartymi w pieluszce oraz preparatach stosowanych do pielęgnacji.

OBJAWY

Kluczowe przy zapobieganiu podrażnieniom i odparzeniom odpieluszkowym jest wstępne rozpoznanie problemu. Dla takich stanów zapalnych skóry charakterystyczne są zmiany rumieniowe, grudki, pęcherzyki i nadżerki zlokalizowane w miejscu przylegania pieluszki. Wszystko zaczyna się od niewielkiego zaczerwienienia w okolicy krocza oraz łuszczenia się naskórka. Jeśli zignorujemy te pierwsze symptomy, to zmiany skórne się zaostrzą i to po kilku dniach zmienią swój charakter.

Kiedy bariera ochronna skóry, która u dzieci jest słaba, zostanie bardzo podrażniona, to wtedy pojawiają się zmiany chorobowe. Z czasem dojdzie do obrzęku w okolicy ognisk rumieniowych. Takie zmiany są bardzo niekomfortowe dla dziecka, szczególnie wtedy, gdy towarzyszy im świąd. Jeśli na skórze maluszka zobaczymy krostki i grudki, to możemy podejrzewać zakażenie drożdżakami. Jeżeli natomiast zauważymy nadżerki pokryte miodowożółym strupem i pęcherzyki, to najprawdopodobniej doszło do nadkażenia bakteryjnego. Takie zmiany będą wymagały niezwłocznej konsultacji z pediatrą.

PROFILAKTYKA

Najlepszą metodą walki z podrażnieniami i odparzeniami odpieluszkowymi jest profilaktyka. Jak zatem należy postępować?

Wybierajmy pieluszki oddychające, które mają niskie działanie drażniące i alergizujące. Absolutnie unikamy tych wykonanych z nieprzepuszczalnych materiałów. Pamiętajmy także o ograniczonym czasie zastosowania pieluszek. Im młodsze dziecko, tym jego skóra jest bardziej wrażliwa i delikatna. Dlatego u noworodka powinniśmy zmieniać pieluchy co godzinę, a w przypadku starszych dzieci możemy to robić nieco rzadziej: co 3 godziny. Ponadto koniecznie dokonujmy zmiany zawsze wtedy, gdy pielucha została zabrudzona.

Obowiązkowym punktem profilaktyki jest właściwa higiena. Starajmy się unikać chusteczek nawilżających, ponieważ mają one w swoim składzie chemikalia, które mogą dodatkowo wysuszyć i podrażnić skórę niemowlaka oraz wywołać zaczerwienienia. Lepiej do codziennej higieny używać przegotowanej wody, wacików i delikatnych płynów do mycia, dedykowanych maluszkom. Po takim zabiegu oczyszczania, skórę należy dokładnie osuszyć i następnie posmarować preparatem nawilżającym i łagodzącym. Przy codziennej pielęgnacji najlepiej sięgnąć po krem z alantoiną lub pochodnymi lanoliny. Taki kosmetyk stworzy barierę ochroną na skórze oraz zapobiegnie przesuszaniu się naskórka. Gdy pojawia się pierwsze oznaki podrażnienia, odpowiedni będzie kosmetyk z dodatkiem tlenku cynku, który dodatkowo złagodzi świąd oraz wspomoże procesy regeneracyjne.

Nasze rady:

• Dobierz właściwy rozmiar pieluszki. Jeśli będzie za mała i ciasno zapięta, albo za duża, to skóra dziecka narażona będzie na otarcia.
• Często ściągaj dziecku pieluszkę, szczególnie w lecie, by zapewnić pupie dostęp do powietrza i wspomóc regenerację naskórka.
• Przy codziennej profilaktyce unikaj produktów o właściwościach antyseptycznych, dedykowanych niektórym chorobom zapalnym skóry.
• W codziennej pielęgnacji możesz stosować puder – emolient na bazie oleju lnianego, bogaty w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Odstaw go jednak w upalne dni. Zamiast tego przygotuj maluszkowi relaksującą kąpiel z dodatkiem oliwki, emolientu lub rumianku.

LECZENIE

Jeśli podrażnienie nie ulega zmniejszeniu lub wręcz się nasila, to należy niezwłocznie zgłosić się do pediatry. Ostre reakcje skórne mogą mieć różne przyczyny, od zakażenia bakteryjnego czy grzybiczego, po zaburzenia w składzie naturalnej mikroflory skóry. Lekarz zdiagnozuje problem i zaproponuje leczenie: antybiotykowe, przeciwzapalne lub przeciwgrzybiczne.